نیویورک تایمز: ایلان ماسک پشت پرده آزادی خبرنگار ایتالیایی در ایران بوده است

نیویورک تایمز نوشت: زمانی که در ماه دسامبر یک خبرنگار ایتالیایی در ایران دستگیر شد، دوست‌پسرش در ایتالیا می‌ترسید او سال‌ها در زندان بماند. به گفتۀ او، در بحبوحۀ حرف و حدیث‌هایی مبنی بر اینکه ایران و ایتالیا در حال مذاکره بر سر مبادله زندانیانی هستند که ایالات متحده نیز درگیر آن است، تصمیم گرفت پیامی را به کسی برساند که احتمالاً می‌توانست کمکی بکند: اسم او ایلان ماسک بود.

ماسک نه تنها رابطه نزدیکی با دونالد جی ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا داشت، بلکه حدود یک ماه پیش از بازداشت این خبرنگار، میلیاردر حوزه فناوری نشستی محرمانه با سفیر ایران در سازمان ملل برگزار کرده بود.

هفته گذشته، این خبرنگار به نام چچیلیا سالا، ۲۹ساله، از زندان در ایران آزاد شد و چند روز بعد، یک مهندس ایرانی که ایتالیا به درخواست استرداد آمریکا بازداشت کرده بود نیز آزاد شد. به آن مهندس اتهام وارد شده بود که تجهیزات مورد نیاز پهپادهایی را تأمین کرده است که در حملۀ یکی از شبه‌نظامیان مورد حمایت ایران به پایگاه نظامی آمریکا باعث کشته‌شدن سه نظامی آمریکایی شده بود.

بر اساس گفتۀ دو مقام ایرانی ــ یکی دیپلمات ارشد در وزارت امور خارجه و دیگری یک مقام مطلع ــ که هر دو در جریان جزئیات این مبادلۀ زندانیان هستند و به دلیل حساسیت موضوع خواسته‌اند نامشان ذکر نشود، ایلان ماسک برای آزادی خانم سالا پادرمیانی کرده و با امیر سعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل، تماس گرفته است.

نه ایلان ماسک و نه نمایندگان تیم انتقالی ترامپ در برابر درخواست‌های مکرر برای اظهار نظر واکنشی نشان ندادند.

اینکه ماسک چگونه این اقدام را، در مقام فردی که در سال‌های اخیر، به‌ویژه از زمان پیروزی ترامپ، نقشی غیررسمی اما روزافزون در عرصه بین‌المللی ایفا کرده، ــ برای آزادی یک خبرنگار انجام داده، روشن نیست. او با جورجا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا، روابط نزدیکی دارد. ملونی نیز روز ۴ ژانویه به مارئه-لاگو (ملک ترامپ در فلوریدا) سفر کرده و با رئیس‌جمهور منتخب دیدار داشته است. ماسک فردی است که در آنجا به طور مرتب حضور دارد.

خانم ملونی هفته گذشته در یک نشست خبری گفت آزادی خانم سالا نتیجه «یک کار دیپلماتیک سه‌جانبه پیچیده با ایران و مسلماً با ایالات متحده» بوده است. دفتر او و وزارت خارجه ایتالیا از اظهار نظر برای این گزارش خودداری کردند.

یک مقام ارشد دولت بایدن گفت دولت آمریکا در جریان این مذاکرات نبوده و پیشاپیش دربارۀ این آزادی‌ها مطلع نشده و با این توافق موافقتی نداشته است. جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی، گفت این توافق «از صفر تا صد، تصمیم ایتالیایی‌ها بود.»

ملونی در یک نشست خبری گفت نمی‌داند ماسک چه نقشی در آزادی سالا داشته است، او بیان کرد: «اگر نقشی داشته، من اطلاعی ندارم.»

این ابهام بر نقش غیرمعمول ماسک تأکید می‌کند؛ او که کنار ترامپ نشسته و از احزاب راست‌گرای اروپا حمایت می‌کند، درعین‌حال به پیشبرد منافع تجاری خود در خارج از کشور ادامه می‌دهد. برای نمونه، ایتالیا در حال بررسی یک توافق احتمالی با اسپیس‌ایکس (متعلق به ماسک) است تا از طریق شبکه استارلینک، ارتباطات امن برای مقامات دولتی و نظامی‌اش فراهم کند. خانم ملونی نیز یکی از متحدان همیشگی ماسک در اروپا بوده است؛ او در سال ۲۰۲۳ میزبان ماسک در نشست حزب خود بود و در اکتبر گذشته هم در یک مراسم باشکوه در کنار او حضور یافت.

آقای دانیله راینری، دوست‌پسر خانم سالا که خودش هم خبرنگار است، می‌گوید پیش از آنکه خانم ملونی به مارئه-لاگو سفر کند، او از طریق یک رابط به ماسک پیام داده و از او برای نجات خانم سالا کمک خواسته بود. راینری در مصاحبه‌ای گفت در ۲۹ دسامبر به یکی از آشنایان ایتالیایی ماسک به نام آندره‌آ استروپا پیام داد و درخواست کرد موضوع خانم سالا را به اطلاع ماسک برساند.

آقای استروپا، برنامه‌نویس کامپیوتر، در مصاحبه گفت که ماسک این درخواست را دریافت کرده اما نمی‌داند در این مورد کاری کرده است یا خیر.

نیویورک تایمز می نویسد: هفته‌ها پیش از بازداشت خانم سالا، در ماه نوامبر، ماسک حدود یک ساعت و نیم با سفیر ایران در اقامتگاه او در منهتن دیدار کرده بود تا دربارۀ کاهش تنش میان تهران و واشنگتن در آستانۀ آغاز به کار دولت جدید گفت‌وگو کنند.

دو مقام ایرانی می‌گویند ماسک پس از سفر خانم ملونی به مارئه-لاگو دوباره با سفیر ایران تماس گرفت.

بعد از آن، مبادلۀ زندانیان بین ایران و ایتالیا با سرعت پیش رفت. ایران در ۸ ژانویه خانم سالا را آزاد کرد و چهار روز بعد، ایتالیا مهندس ایرانی به نام محمد عابدینی نجف‌آبادی را آزاد نمود.

عابدینی بنا به درخواست وزارت دادگستری آمریکا، در ایتالیا بازداشت شده بود. یک دادگاه فدرال در ماساچوست او را متهم کرده که فناوری پهپاد را برای ایران تأمین کرده است؛ فناوری‌ای که در حمله ژانویه ۲۰۲۴ به پایگاه آمریکایی در اردن به کار رفت و طی آن سه نیروی نظامی آمریکا کشته شدند. به گفتۀ دو مقام ایرانی، ماسک به سفیر ایران گفته بود ایران خانم سالا را آزاد کند و به او اطمینان داده بود که آمریکا ایتالیا را برای استرداد مهندس ایرانی تحت فشار نمی‌گذارد.

هیئت نمایندگی ایران در سازمان ملل از اظهارنظر درباره ارتباط اخیر ماسک و سفیر خودداری کرده و در بیانیه‌ای گفت که آزادی این دو نفر «نتیجۀ همکاری دوجانبه و تلاش‌های هماهنگ بخش‌های سیاسی و اطلاعاتی ایران و ایتالیا» بوده است.

همه طرف‌ها در اظهارات علنی خود جانب احتیاط را نگه داشته‌اند، اما برای بسیاری از ناظران، آزادی سریع این زندانیان پس از دیدار ترامپ و ملونی نشان می‌دهد که احتمالاً این موضوع در گفت‌وگو مطرح شده و به نتیجه رسیده است.

فردیناندو نلی فروچی، دیپلمات پیشین ایتالیا، می‌گوید: «محتمل‌ترین تحلیل این است که ملونی علامت مثبتی از ترامپ گرفت مبنی بر اینکه دولت در شرف روی کار آمدن (در آمریکا) مخالفت جدی‌ای نخواهد داشت اگر ایتالیا، عابدینی را آزاد کند.»

ایتالیا اواسط دسامبر عابدینی را زمانی که در حال گذر از فرودگاه میلان بود، بازداشت کرد. سه روز بعد، مأموران واحد اطلاعاتی سپاه پاسداران اتاق خانم سالا در هتلی در تهران را بازرسی کردند و او را به بند انفرادی زندان اوین انداختند. خانم سالا برای پوشش خبری به‌عنوان خبرنگار وارد ایران شده بود.

یک عضو سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و آن دو مقام ایرانی گفتند خانم سالا برای تحت فشار قراردادن ایتالیا جهت آزادی آقای عابدینی بازداشت شد. ایران نزدیک به پنج دهه است بازداشت اتباع خارجی و دوتابعیتی‌ها را به یکی از ابزارهای سیاست خارجی خود تبدیل کرده است.

شاهین مدرّس، کارشناس ایران و امنیت بین‌الملل مستقر در رم، می‌گوید: «مهم نیست چه کسی هستید: خبرنگارید، دیپلماتید یا توریست. مهم این است که آیا ایران تصور می‌کند می‌تواند از شما به‌عنوان ابزار فشار استفاده کند یا نه.»

منبع :

https://bookmarkassist.com/story16370398/bc-game

https://bookmarkingfeed.com/story16391751/bc-game

https://alphabookmarking.com/story16287307/bc-game

https://1001bookmarks.com/story16355587/bc-game

https://ilovebookmark.com/story16346997/bc-game

https://ez-bookmarking.com/story16334739/bc-game

https://atozbookmark.com/story16337432/bc-game

https://userbookmark.com/story16351704/bc-game

https://total-bookmark.com/story16345950/bc-game

https://thegreatbookmark.com/story16486668/bc-game

https://thebookmarkplaza.com/story16386216/bc-game