"یلدا" شبی که همه ایران را روشن می‌کند

"شب یلدا" تولد مهر یا میترا نیست بلکه تولد خورشید است؛ مهر با خورشید تفاوت‌هایی دارد. از نظر تقویم مردم ایران باستان، چله، شب تولد خورشید است.

به گزارش خبرنگار فرهنگی، برگزاری مراسم شب یلدا یکی از کهن‌ترین مراسم‌های ایرانی‌هاست که در این سال‌ها با تلفیقی از سنت و تجدد، رنگ‌وبوی دیگری به خود گرفته است. با وجود مشکلات اقتصادی و تحول فرهنگی و اجتماعی جامعه ایرانی در سال‌های گذشته، برگزاری این مراسم تقریباً یکی از سنت‌های رایج در سال‌های گذشته بوده است، رسمی که کم‌کم بر حواشی آن نیز افزوده شده است؛ حواشی‌ای که چندان قرابتی با سنت ایرانی ندارد.

شب چله زیر سایه کاج

اگر در گذشته دیوان حافظ یکی از ارکان این شب بود و خانواده‌ها با خواندن غزل‌های خواجه شیراز، شب‌شان را شیرین می‌کردند، در این سال‌ها جزئیات دیگری نیز کم‌کم به آن افزوده شده است، نمادهای جدیدی که کم‌کم رنگ یلدا را تغییر داده‌اند؛ مثل درخت کاج یا همان درخت کریسمس که دارد کم‌کم در خانه‌ برخی از ایرانی‌ها به یکی از ارکان اصلی شب یلدا تبدیل می‌شود.

با وجود همه این حواشی، شب یلدا یکی از محبوب‌ترین مراسم‌ها میان خانواده‌های ایرانی است که آن را با نام شب چله نیز می‌شناسیم، اما کدام یک از این دو درست است، یلدا یا چله؟

ریشه‌های باستانی یک جشن

یلدا واژه‌ای سریانی به‌معنی میلاد است، بنا بر آنچه در دهخدا ذیل این کلمه آمده است؛ چون شب یلدا را با میلاد مسیح تطبیق می‌کرده‌اند؛ ازاین‌رو بدین نام نامیده‌اند، باید توجه داشت که جشن میلاد مسیح (نوئل) که در 25 دسامبر تثبیت شده، طبق تحقیق محققان در اصل، جشن ظهور میترا (مهر) بوده است که مسیحیان در قرن چهارم میلادی آن را روز تولد عیسی قرار دادند.

اما دلایل دیگری نیز برای شب یلدا عنوان شده است که از جمله معروف‌ترین آن میلاد مهر است. آیین مهر (آیین زروانی) میان ساکنان فلات ایران رواج داشت و مهر و ناهید (میترا و آناهیتا) به‌عنوان دو ایزد نیایش می‌شده‌اند. «مهر»، ایزد فروغ، نگهبان پیمان و پشتیبان پرتو پگاهی است و «ناهید»، ایزد پاکی، زایش و برکت، فرشته آب‌ها و باران. پیروان آیین مهر آخرین شب پاییز را مصادف با تولد خورشید می‌‌دانسته‌اند، برخی به‌اشتباه مهر را همان خورشید در نظر گرفته‌اند، در حالی که مهرداد بهار در کتاب «از اسطوره تا تاریخ» می‌نویسد: «شب یلدا، تولد مهر یا میترا نیست، بلکه تولد خورشید است، مهر با خورشید تفاوت‌هایی دارد». از نظر تقویم مردم ایران باستان، چله، شب تولد خورشید است و حال آن‌که بر اساس اسطوره‌ها خورشید و مهر ارتباط نزدیکی دارند؛ ولی یکی نیستند.

منبع :

https://sitesrow.com/story5928228/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://mysitesname.com/story5890214/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://sites2000.com/story5788731/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://thejillist.com/story6069822/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://toplistar.com/story17797503/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://kingslists.com/story17196304/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://fatallisto.com/story5784136/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://worldlistpro.com/story17725883/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://health-lists.com/story16783045/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://webcastlist.com/story17084581/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://sirketlist.com/story17571049/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://listfav.com/story17511467/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://classifylist.com/story17793872/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://icelisting.com/story17083060/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://210list.com/story16734811/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://hylistings.com/story17123278/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://wiishlist.com/story16762089/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://travialist.com/story6176646/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://wearethelist.com/story17819278/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://listbell.com/story5889038/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://seolistlinks.com/story17517724/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://getidealist.com/story17757478/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://funny-lists.com/story17131544/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://45listing.com/story17782201/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://thefairlist.com/story6097184/%D8%A8%DB%8C%D9%86%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%AA

https://mediajx.com/story17758830/%D8%A7%DB%8C%D8%B3-%D8%A8%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%AC%D8%A7%D8%B1

https://bookmark-dofollow.com/story17970286/%D8%A7%DB%8C%D8%B3-%D8%A8%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%AC%D8%A7%D8%B1

https://bookmark-template.com/story18176417/%D8%A7%DB%8C%D8%B3-%D8%A8%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%AC%D8%A7%D8%B1

https://prbookmarkingwebsites.com/story18128198/%D8%A7%DB%8C%D8%B3-%D8%A8%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%AC%D8%A7%D8%B1

https://socialmediainuk.com/story16385481/%D8%A7%DB%8C%D8%B3-%D8%A8%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%AC%D8%A7%D8%B1

https://dirstop.com/story18104123/%D8%A7%DB%8C%D8%B3-%D8%A8%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%AC%D8%A7%D8%B1

https://opensocialfactory.com/story15549676/%D8%A7%DB%8C%D8%B3-%D8%A8%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%AC%D8%A7%D8%B1

https://ztndz.com/story18135440/%D8%A7%DB%8C%D8%B3-%D8%A8%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%AC%D8%A7%D8%B1

https://gorillasocialwork.com/story16654466/%D8%A7%DB%8C%D8%B3-%D8%A8%D8%AA-%D8%A7%D9%86%D9%81%D8%AC%D8%A7%D8%B1